Một giấc ngủ thoải mái và chất lượng có thể đem đến nhiều ích lợi cho sức khỏe cho chúng ta. Giấc ngủ sâu giúp giảm stress sau một ngày dài mệt nhọc, tăng cường hệ miễn nhiễm và duy trì trọng lượng cơ thể ổn định. Nhưng nếu ngủ quá nhiều so với thời gian cần thiết thì các lợi ích mà giấc ngủ mang lại có còn không?
Sự thực là giấc ngủ có thể ảnh hưởng tới cân nặng của bạn. Bởi vì lúc thiếu ngủ, nhiều khả năng bạn sẽ uống một ly cà phê sữa lớn để tỉnh ngủ. Bạn cũng dễ bỏ tập thể dục vì quá mệt, thức khuya vì cảm thấy no một cách khó chịu sau bữa tối muộn. Những người ngủ quá nhiều trong một thời gian dài có tỷ lệ tăng cân lên đến 21% so với người có giấc ngủ điều độ. Bên cạnh đó, việc ngủ nhiều còn có thể dẫn đến các vấn đề về thần kinh và tim mạch.
- Bộ não và giấc ngủ
Thiếu ngủ khiến bộ não ngừng hoạt động ở thùy trán - nơi tập trung ra quyết định và kiểm soát xung động, từ ấy đưa ra những quyết định sai trái. Giống như khi say rượu, bạn không có đủ ý thức sáng suốt để quyết định đúng đắn nếu thiếu ngủ.
Khi bạn quá mệt nhọc, hệ thần kinh tưởng thưởng (reward center) của não bộ bị kích thích, bắt buộc tìm kiếm thứ gì đó để cảm thấy tốt hơn. Bởi thế, dù bạn có thể kềm chế cơn thèm ăn khi được nghỉ ngơi tất cả thì bộ não thiếu ngủ cũng sẽ rất khó khước từ những miếng ăn ngọt.
- Ngủ và trao đổi chất
Giấc ngủ giống như dinh dưỡng cho não. Phần nhiều mọi người cần ngủ nhiều từ 7 - 9 tiếng mỗi đêm. Nếu ngủ ít hơn mức đó, cơ thể của bạn sẽ phản ứng theo cách mất kiểm soát, tức thị chẳng thể nào phấn đấu ăn kiêng được. Mặt khác, ngủ quá ít sẽ kích hoạt cortisol tăng đột biến. Hormone căng thẳng này báo hiệu cơ thể tiết kiệm năng lượng để cung cấp năng lượng cho những giờ thức giấc.
Chỉ trong vòng 4 ngày ngủ không đủ, khả năng cơ thể xử lý insulin - một hormone cần thiết để biến đổi đường, tinh bột và thực phẩm khác thành năng lượng - sẽ trở nên tồi tệ. Cụ thể là độ mẫn cảm với insulin sẽ giảm hơn 30%. Lúc không đồng ý tốt với insulin, cơ thể bạn sẽ gặp trắc trở trong việc xử lý chất béo từ máu, bởi thế sẽ được lưu trữ lại dưới dạng mỡ. Chẳng phải ngủ nhiều có giảm cân đáng kể, nhưng ngủ quá ít sẽ cản trở sự bàn bạc chất và góp phần làm tăng cân.
- Một số nguyên nhân khiến bạn ngủ nhiều
Đại đa số mọi người cần ngủ nhiều từ 7 - 9 tiếng mỗi đêm. Nếu ngủ ít hơn mức ấy, cơ thể của bạn sẽ phản ứng theo phương pháp mất kiểm soát, tức thị không thể nào cố gắng ăn kiêng được. Có rất nhiều lý do khiến bạn kéo dài giấc ngủ của mình. Có thể là vì bạn vốn thích các giấc ngủ dài để lấy lại năng lượng đã tiêu hao hoặc không ngủ đủ giấc vào đêm trước.
Hội chứng Hypersomnia (Hội chứng ngủ quá nhiều): Đây là một trong các hội chứng hiếm gặp khiến người bệnh có những giấc ngủ kéo dài vào ban đêm và hay cảm thấy buồn ngủ, uể oải vào ban ngày. Hypersomnia còn làm cho người bệnh cảm thấy lo lắng, thiếu năng lượng và gặp những trở ngại về trí nhớ.
Tác dụng của thuốc hoặc chất kích thích: kề bên các hội chứng về giấc ngủ, việc sử dụng các loại thuốc chống trầm cảm, thuốc ngủ hoặc các chất kích thích như rượu, bia cũng có thể khiến giấc ngủ của bạn kéo dài hơn bình thường. Ngưng thở lúc ngủ: Đây là một hội chứng khiến người bệnh ngừng thở một thời gian ngắn lúc ngủ. Việc này khiến giấc ngủ bị gián đoạn thành nhiều giấc nhỏ làm người bệnh muốn ngủ nhiều hơn.
- Một số tác hại của việc ngủ quá nhiều
Trầm cảm: Chúng ta thường nghe nói mất ngủ hay thiếu ngủ sẽ dễ tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm nhưng thật ra khi bạn ngủ quá nhiều thì cũng có thể mắc chứng bệnh này. Khoảng 15% số người mắc bệnh trầm cảm ngủ rất nhiều và việc này có thể khiến căn bệnh của họ dần nặng hơn.
Đau đầu: việc giấc ngủ kéo dài có thể tác động lên một số chất dẫn truyền tâm thần nhất mực gồm có cả serotonin nên các người ngủ quá nhiều thường dễ bị các chứng đau đầu. Ngoài ra, việc ngủ quá nhiều vào ban ngày và ngủ ít đi vào ban đêm cũng có thể khiến bạn bị đau đầu vào buổi sáng.
Tiểu đường: nghiên cứu đã chỉ ra rằng lúc bạn ngủ quá nhiều hoặc ngủ không đủ giấc thì nguy cơ mắc bệnh tiểu đường của bạn sẽ tăng cao. Bệnh tim: Theo nghiên cứu, những người phụ nữ ngủ từ 9-11 tiếng mỗi đêm thường có 38% nguy cơ mắc phải những bệnh về tim hơn những phụ nữ có thời gian ngủ đều đặc.
Tỷ lệ tử vong cao: các người ngủ từ hơn 9 tiếng mỗi đêm thường có nguy cơ tử vong cao hơn những người ngủ từ 7-8 tiếng. Việc ngủ quá nhiều có thể dẫn đến trầm cảm và tương tác xã hội thấp. Vì vậy, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của chúng ta dẫn tới tỉ lệ chết cao hơn so với những người có chế độ ngủ hợp lý.
Tác động cân nặng: khi chúng ta rơi vào giấc ngủ thì những hoạt động tuần hoàn và bàn bạc chất của thân thể sẽ bị giảm xuống mức tối thiểu. Việc này có thể ảnh hưởng đến giai đoạn trao đổi chất và dẫn tới quá trình kiểm soát cân nặng bị rối loạn. Nếu dành quá nhiều thời gian cho việc ngủ thì các hoạt động thể thao, vui chơi khác sẽ bị giảm thiểu dẫn đến việc tích trữ năng lượng nhiều gây béo phì. Ngoài ra, ngủ nhiều còn khiến bạn dễ bị mệt nhọc, stress và dễ đói hơn.
>>> Tìm hiểu thêm: