Giấc ngủ đóng vai trò quan yếu với toàn bộ các hoạt động và cơ quan trong cơ thể. Nếu thiếu ngủ thường xuyên cũng sẽ khiến cơ thể bị kiệt quệ và mất năng lượng trong sinh hoạt hàng ngày. Mất ngủ sẽ làm nghiêm trọng thêm các vấn đề can hệ tới thần kinh (suy nhược thần kinh, lo lắng, trầm cảm hoặc giảm trí nhớ,...). Người có biểu lộ buồn ngủ mà không ngủ được dễ gặp phải những vấn đề về sức khỏe cũng như chịu nhiều ảnh hưởn đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày.
- Tác hại của việc buồn ngủ mà không ngủ được
Như những dạng rối loạn giấc ngủ khác, hiện tượng buồn ngủ mà không ngủ được khiến cơ thể ngủ không đủ giấc. Từ đó, dẫn tới các hậu quả hư nhược thần kinh và thể chất, như: mệt mỏi, giảm khả năng hội tụ, hay suy giảm trí nhớ…Nghiêm trọng hơn, tình huống này có thể dẫn đến mất ngủ kéo dài, từ đấy gây ra những bệnh lý về tâm thần như: trầm cảm, stress, rối loạn giấc ngủ.
Gây tăng cân : Hiện tượng mất ngủ mà không ngủ được sẽ làm chậm công đoạn trao đổi chất của cơ thể và xúc tác tăng lượng đường trong máu. Người bị mất ngủ có thể bị suy nhược cơ thể nghiêm trọng nhưng cân nặng vẫn to do chất béo phát sinh. Không ngủ được khiến người bệnh có xu thế đói và chọn lựa thực phẩm kém lành mạnh để nhai dẫn đến nguy cơ béo phì.
Khả năng hội tụ kém và giảm trí nhớ: lúc giấc ngủ bị đứt quãng thì não bộ sẽ có rất ít thời gian vào hiện trạng REM (giai đoạn ngủ sâu và mơ). Đây là trạng thái cần có để não bộ và cơ thể được phục hồi sâu. Nếu không được thư giãn sâu, cơ thể và não bộ sẽ chậm chạp và không hoàn thành tốt việc ghi nhớ. Vì vậy mất ngủ nhiều sẽ làm mất quy tụ, trí nhớ kém và giảm hiệu suất công việc.
Mầm mống ung thư: Mất ngủ mãn tính làm tăng tỷ lệ ung thư vú ở phụ nữ và những khối u đại trực tràng. Nguyên do là do lượng hormone melatonin được sản xuất ra trong khi cơ thể ngủ sâu giúp chống lại sự tăng trưởng của những tế bào khối u. Nếu người bệnh không ngủ đủ giấc thường xuyên, lượng hormone này giảm đi đáng kể và thân thể không nhận được bảo vệ cần có để chống lại các gốc tự do gây ung thư.
Bệnh về huyết áp: Mối quan hệ giữa giấc ngủ và tim mạch rất chặt chẽ. Lúc giấc ngủ bị gián đoạn sẽ khiến hệ huyết mạch và tim hoạt động hết công suất, đó cũng là lý do vì sao khi trằn trọc người bệnh cảm nhận tim đập nhanh hơn. Đây là cách mà thân thể phản ứng lại với sự căng thẳng và tiếp tục liên hồi sẽ gây tăng huyết áp. Mất ngủ kéo dài có nguy cơ phát bệnh áp huyết kinh niên cao so với người có giấc ngủ trọn vẹn.
Ảnh hưởng đến hôn nhân và đời sống tình dục: Đời sống tình dục của người bị mất ngủ, khó ngủ sẽ bị tác động tiêu cực do các hormone và nội tiết tố giảm (đối với nữ giới). Nam giới có xu thế cáu kỉnh, rối loạn tâm lý hơn lúc đối mặt với mối quan hệ hôn nhân. Đầy đủ được lý giải là do hệ thần kinh không sản xuất ra những hormone hạnh phúc và làm mất cân bằng sinh lý đối với cả nam và nữ giới khi họ bị mất ngủ mạn tính.
Bệnh trầm cảm: Trầm cảm là bệnh tâm thần phức tạp mà nguyên nhân ban đầu bắt nguồn từ hiện tượng buồn ngủ mà không ngủ được. Vì lúc cơ thể không được nghỉ ngơi sẽ khiến tâm trạng trở nên cáu kỉnh vào sáng hôm sau. Đa số các trường hợp người bệnh bị thiếu ngủ mạn tính đều mắc bệnh trầm cảm ở quá trình nhẹ hoặc nghiêm trọng. Mất ngủ mạn tính sẽ làm tăng những hoạt động tại trung tâm xúc cảm của não bộ gây ra rối loạn tâm thần. Đặc biệt nguy cơ xảy ra cao hơn ở các người hay lo lắng và không ngủ 7-8 tiếng mỗi ngày.
- Để khắc phục hiện tượng buồn ngủ mà không ngủ được
Phần lớn người bệnh đều gặp vấn đề trong việc thư giãn để thân thể tự ru ngủ. Tùy vào nguyên do gây ra mất ngủ mà việc điều trị diễn ra theo trình tự nhất mực. Dù rằng không phải là một bệnh lý hiểm nguy, hay một dạng rối loạn nghiêm trọng, hiện tượng buồn ngủ nhưng không ngủ được vẫn có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe và giấc ngủ.
Giữ ý thức thoải mái, tâm trạng thảnh thơi trước lúc ngủ. Người có tâm lý yếu không nên đọc sách hoặc xem phim có nội dung nặng nề trước khi ngủ. Duy trì lối sống tích cực để giảm stress và áp lực lên não bộ. Không quyết tâm cưỡng lại giấc ngủ vì điều này sẽ gây mất ngủ sau ấy.
Massage đầu và thái dương trước khi ngủ để thư giãn. Chỉ sử dụng giường để ngủ (và quan hệ tình dục), không dùng giường cho các hoạt động khác. Luyện tập thói quen ngủ điều độ, thời gian sinh hoạt đều đặn. Chú ý không gian phòng ngủ thoáng mát, yên tĩnh, ánh sáng dịu nhẹ.
Hạn chế sử dụng những trang bị điện tử trước thời gian ngủ. Hạn chế ăn đêm, hoặc nếu đói bụng có thể uống sữa ấm để hệ tiêu hoá làm việc nhanh. Ngủ trưa ít và dành thời gian ngủ nhiều hơn vào ban đêm. Không nên uống nhiều trà, cà phê, hút thuốc hay dùng sô cô la, vitamin C trong buổi tối.
Hạn chế lạm dụng thuốc ngủ, chỉ dùng theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh cần ngủ ngay lúc nhận thấy những tín hiệu buồn ngủ. Tập thói quen đi ngủ và thức dậy đúng giờ. Nếu bạn mắc phải hiện tượng buồn ngủ nhưng không ngủ được ở mức độ nặng hơn, hãy tới thăm khám thầy thuốc để được tư vấn và điều trị.
>>> Xem thêm: